Genel olarak, aşıya en yüksek oranda ve seviyedeantikor cevabı Pfizer/BioNTech aşısı ile görülmüş, bunuAstraZeneca ve son olarak da Sinovac takip etmiştir.
Etik Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı İş Birliğiyle, Gönüllü Kıbrıslı Araştırmacıların, Sinovac, Pfizer/BioNTech ve AstraZeneca COVID-19 Aşıları, ve Tek Doz Takviye AşıSonrası Antikor Seviyelerinin Karşılaştırmasıyla İlgiliAraştırması The Lancet Microbe isimli Saygın Sağlık Dergisinde Yayınlandı
Araştırmacılar, Biyoistatistik Uzmanı Burç Barın, BiyokimyagerUlus Kasap, Dr. Ferda Selçuk, Dr. Ender Volkan ve Dr. Özge Uluçkan, 1 Mart – 30 Eylül 2021 tarihleri arasında, KKTC’deuygulanan COVID-19 aşılarını kapsayan bilimsel bir çalışmagerçekleştirdi. Araştırmanın esas amacı iki dozdan oluşanSinovac, Pfizer/BioNTech ve AstraZeneca COVID-19 aşılarısonrası immunoglobulin G antikor seviyelerinin karşılaştırmasıve 3 aylık zaman dilimi içinde değişimin göreceli olarakincelenmesi oldu. Çalışmayı öne çıkaran, bu üç COVID-19 aşısını aynı çalışma kapsamında boylamsal olarak eş-zamanlıdeğerlendiren dünyadaki ilk çalışma olmasıdır. Ayrıca, aşısonrası yan etkiler yaş gruplarına göre incelenmiş ve iki dozSinovac aşısı sonrası Sinovac veya BioNTech takviye dozununantikor seviyeleri üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir. EtikHastanesi Biyokimya Laboratuvarı direktörü Ulus Kasap veekibi, katılımcıları karşılama, kan alımı ve antikor analizlerininbüyük çoğunluğunu üstlenmiş; çalışma, gönüllü bilim insanlarıve çalışmaya destek veren iş insanlarının işbirliğiyle tamamenbağımsız olarak icra edilmiştir.
İleriye dönük, zaman içinde birçok kezdeğerlendirme yapılan, nüfus bazlı çalışmayatoplam 413 gönüllükatılmıştır. Ana COVID-19 aşıgruplarındakikişilerden ikincidozlarından 1 ay ve 3 ay sonra kan örneklerialınmış, kişisel, sağlıkbilgileri ve aşı yanetkileri çalışma anketiaracılığıylatoplanmıştır. Genel olarak, aşıya en yüksek oranda ve seviyedeantikor cevabı Pfizer/BioNTech aşısı ile görülmüş, bunuAstraZeneca ve son olarak da Sinovac takip etmiştir. Buna ilaveten, ikinci doz sonrası 3 aylık zaman diliminde, antikorseviyesindeki en hızlı ortalama düşüşü Sinovac grubu göstermiş, bunu AstraZeneca ve son olarak Pfizer/BioNTech takip etmiştir. 60 yaş ve üzeri kişilerde, ikinci dozdan 3 ay sonra, kandaölçülebilen (pozitif) aktif antikor oranı Pfizer/BioNTech grubunda %100, AstraZeneca grubunda %90 ve Sinovacgrubunda %60 olarak gözlemlenmiştir. Aşılar arası farklılıklaraek olarak, erkeklerde, daha yüksek yaş gruplarında ve aşısonrası geçen zamanla daha düşük antikor seviyelerigözlemlenmiştir. Beklenen hafif/orta şiddetteki aşıya yan etkioranları, Sinovac grubunda %50, Pfizer/BioNTech grubunda%77 ve AstraZeneca grubunda (ilk dozdan sonra) %95 olarakgörülmüştür.
İki doz Sinovac aşısıolduktan 6 ay sonraSinovac veyaPfizer/BionTechtakviye dozu alan biralt kümede, takviyedozdan 1 ay sonraantikor seviyelerideğerlendirilmiştir. İkidoz Sinovac üzerinetek dozPfizer/BioNTech takviyesi, tümkatılımcıların antikorseviyelerinde istikrarlıve ciddi bir artışsağlarken, iki doz Sinovac üzerine tek doz Sinovac takviyesi, antikor seviyelerinde çok daha mütevazı bir artış sağlamıştır. Sinovac üzerine tek doz Pfizer/BioNTech’le görülen yan etkiler, ana aşı olarak verilen Pfizer/BioNTech’te görülen yan etkiler veoranlarıyla benzerlik göstermiştir. Pfizer/BioNTech takviyedozu sonrası hiçbir ciddi yan etki bildirilmemiştir.
Çalışma takip süresince, 6 kişi COVID-19 teşhisi almıştır. Bu 6 kişiden, 5’i Sinovac grubunda, 1’i de AstraZeneca grubundaydı. Bu 6 kişinin COVID-19 teşhis öncesi son ölçülen antikorseviyeleri negatif veya alt %25 antikor değerleri aralığındaydı.
İleri yaştaki ve farklı aşı gruplarındaki katılımcıları dahil edenender ve önemli çalışmalardan biri olarak, bu çalışma sonuçları,özellikle 60 yaş ve üzerindeki kişilerin etkin COVID-19 aşılarıyla aşılanmasının ve yine önerilen sıklıkta etkin aşılarlatakviye dozlarını almalarının, yüksek aktif antikor degerlerisağlamada ve dolayısıyla COVID-19 salgınına karşı enfeksiyonve ciddi hastalık riskini azaltmada önemli bir araç olduğunugöstermektedir.
Araştırma ekibi, çalışma katılımcılarına, çalışmaya finansal, çalışan ve/veya ekipman olarak katkı yapan Etik HastanesiBiyokimya Laboratuvarı, CCO Solar, Akçaba Communications, JetGaz, Amor Ltd, Dünya Tüp Bebek Merkezi, Mikrolab veDuolab Biyokimya Labarotuvarları’na, bireysel donör vegönüllülere teşekkür etti.
Çalışmanın tam metnine, aşağıdaki web adresinden ulaşılabilir:
https://www.thelancet.com/journals/lanmic/article/PIIS2666-5247(21)00305-0/fulltext
