KKTC’de Tip 1 Diyabetli Çocukların Hayati Tehlike Altında

KKTC’de Tip 1 Diyabetli Çocukların Hayati Tehlike Altında: Ailelerden Sağlık Bakanlığı’na Toplu Çağrı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’na, sürekli glikoz ölçüm sistemleri (CGM) konusunda bilimsel ve etik hassasiyetle yazılmış bir toplu dilekçe sunuldu. Tip 1 diyabetli çocukların aileleri, özellikle Dexcom G6 sensörlerinin güvenliğini ve bilimsel dayanaklarını vurgulayarak, Sağlık Bakanlığı’nın FDA onayı olmayan ve klinik verilerle desteklenmeyen ürünleri tercih etmesini hayati bir risk olarak değerlendirdi.

Ailelerin dilekçesi şu şekilde:

**Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Sağlık Bakanlığı’na**

Konu: Sürekli Glikoz Ölçüm Sistemleri Hakkında Toplu Talep

Sayın Yetkili,

Bizler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaşayan Tip 1 diyabetli bireyler ve çocuk hastaların aileleri olarak, sürekli glikoz ölçüm sistemleri (CGM) alanında uygulanmakta olan cihaz tercihlerine dair bilimsel ve etik bir hassasiyetin altını çizmek istiyoruz. Bu dilekçeyi, tüm Dexcom kullanıcıları adına ortak ve toplu olarak sunuyoruz.

Ülkemizde erişimi sağlanan iki temel CGM markası olan Dexcom ve Linx sistemleri arasında karşılaştırmalı bilimsel değerlendirmeler yapıldığında, Dexcom sisteminin hasta güvenliği, uluslararası onaylar ve teknolojik yeterlilik bakımından açık farkla üstün olduğu görülmektedir.

Dexcom Sistemlerinin Üstünlükleri

• FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) ve CE (Avrupa Uyumluluk) onayına sahiptir.
• Kalibrasyon gerektirmez, 7/24 sürekli glikoz izlemi sunar.
• Hipoglisemi ve hiperglisemi risklerini önceden haber veren alarm sistemine sahiptir.
• Gerçek zamanlı veri aktarımı sunar, aile bireyleriyle paylaşımı mümkündür.
• Tandem, Omnipod gibi gelişmiş insülin pompa sistemleri ile tam uyumlu çalışır.

Linx Sistemine Dair Kaygılar

• FDA onayı bulunmamaktadır.
• CE onayı hakkında kamuya açık şeffaf bilgi mevcut değildir.
• Kamuya açık, bağımsız ve hakemli klinik çalışmalar bulunmamaktadır.
• Alarm, pompa uyumu, güvenlik gibi kritik özelliklerde detaylı teknik açıklama yapılmamaktadır.
• Gelişmiş tedavi teknolojileriyle (özellikle pompa sistemleriyle) uyumsuzdur.

Taleplerimiz

1. Dexcom sisteminin, KKTC genelinde öncelikli ve desteklenmesi gereken CGM sistemi olarak tanımlanması,
2. Linx gibi bilimsel yeterliliği şüpheli, FDA ve CE onayı bulunmayan ürünlerin özellikle çocuk hastalarda kullanımının sağlık etik kurallarına uygunluk açısından detaylı olarak değerlendirilmesi,
3. İnsülin pompası kullanan bireylerin, entegre çalışan ileri teknolojilere erişiminin anayasal sağlık hakkı kapsamında değerlendirilmesi,
4. Tip 1 diyabetli bireylerin, güvenli, bilimsel temelli ve çağdaş sağlık teknolojilerine eşit erişiminin sağlanması adına gerekli düzenlemelerin yapılması.

Bir Anne Anlatıyor: Gülşah Erdoğdu’nun Feryadı

“Merhaba, ben 10 yaşında Brittle diyabet tanısı alan Türker’in annesiyim.

Bir gün, maalesef bir anda hiperglisemi tanısı ile bilinci kapalı yoğun bakımda tanıştık bu hastalıkla.

Bizim diyabetimiz çok ani düşüş ve yükselişlerle seyreden ‘brittle’ formda.

Geceleri, sabaha karşı, çocuk uykudayken şekeri aniden düşebiliyor.

Sürekli parmaktan ölçmek zorunda kalıyoruz. Parmak uçları sertleşiyor, canı daha çok yanıyor, kalem tutamıyor, okulda zorlanıyor.

İşte böyle bir anda tanıştık Dexcom G6 ile.

Gerçek zamanlı veri veriyor, uyarı veriyor, uzaktan takip edebiliyorsunuz.

Bu, çocuğun hayatını kurtarıyor.

Ama şimdi Sağlık Bakanlığı bu cihazı elimizden alıyor. FDA onayı olmayan bir Çin markasını bize dayatıyor.

Çocuklarımızın hayatı neden pazarlık konusu yapılıyor?

300 kişiyiz bu sensörü kullanan… Devlet bunu mu karşılayamıyor?

Dexcom istiyorsak “150 dolar ödeyin kendiniz alın” deniyor.

Nerede bu sağlık sistemi?

Neden seçim hakkımız elimizden alınıyor?

Kimin tanıdığı bu bilinmeyen firma?

Eğer bu kararlar yüzünden çocuklarımız zarar görürse, gerekirse yasal yollara başvuracağız.

Gerekirse topluca eylem yapacağız.”

Kaynakça:

1. FDA Medical Device Database – www.fda.gov
2. Dexcom Resmi Sitesi – www.dexcom.com
3. American Diabetes Association – www.diabetes.org
4. Diabetes Technology Society – www.diabetestechnology.org
5. NICE (UK) – www.nice.org.uk
6. Linx CGM hakkında FDA, CE ve PubMed veri tabanlarında bilimsel yayın bulunmamaktadır.

Aileler, Sağlık Bakanlığı’nın bilimsel temellere dayalı kararlar alması gerektiğini vurguluyor. “Çocuklarımızın hayatıyla oynamayın” diyen aileler, bu konudaki mücadelelerini sonuna kadar sürdüreceklerini ve yalnız bırakılmamaları gerektiğini belirtiyor.