2025 yılı başından bu yana en az 6 ila 7 okul otobüsünün yanması, okul taşımacılığı sistemindeki büyük denetim boşluğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Her seferinde olaylar ucuz atlatılsa da, yetkili makamların sessizliği ve kalıcı önlem almaması, velileri ve eğitim camiasını endişeye sevk ediyor.
Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı İzin Kurulu’nun sorumluluğundaki denetim mekanizmasının neredeyse işlememesi, yaşanan vakaların en önemli sebeplerinden biri olarak görülüyor. Sahada birkaç aracın denetlenip “görev yapılmış” izlenimi verilmesi dışında sistematik bir kontrol süreci bulunmuyor. Oysa çocuk taşıyan bir otobüsün her sabah yola çıkmadan önce teknik olarak güvenli olduğundan emin olunması gerekiyor.
Araçların teknik yeterliliği kadar önemli olan bir diğer konu da sürücülerin mesleki yeterliliği. Ancak bugün itibarıyla birçok aracın direksiyonunda ehliyet türü, deneyim süresi ya da sicili bilinmeyen kişiler bulunabiliyor. Bu durum, çocukların her gün bilinmezliğe taşındığı anlamına geliyor.
Milli Eğitim Bakanlığı cephesi ise hizmet aldığı taşımacılık firmalarını denetlemiyor. Oysa geçmişte, okul müdürlerinin her aracı, her sürücüyü ve her güzergâhı kayıt altına aldığı; resmi listelerle sistemin takip edildiği bir dönem vardı. Bugün ise hangi otobüs kimi, hangi sürücü hangi öğrenciyi taşıyor, bilen yok.
Denetimlerin ne zaman yapılacağı da ayrı bir muamma. Kurumsal bir takvim ya da kamuoyuyla paylaşılan bir planlama bulunmadığı gibi, sahadaki uygulamalar da büyük ölçüde “göstermelik” nitelik taşıyor. Olay sonrası yapılan geçici kontroller ise ancak medyaya yansıyan facialardan sonra hayata geçiriliyor.
Tüm bu gelişmeler, hem Ulaştırma Bakanlığı’nı hem de Milli Eğitim Bakanlığı’nı doğrudan sorumluluk altına sokuyor. Veliler, çocuklarını her sabah endişeyle okula gönderirken, yetkililerin suskun kalması kabul edilemez. Toplu taşımada güvenlik ancak etkili ve sürekli denetimle sağlanabilir; aksi hâlde bu sistemin bedelini yine en masum olanlar, yani çocuklar ödemeye devam edecek.
